Słodko-gorzki smak emigracji

Do napisania tego postu przymierzałam się od bardzo dawna. Nie jest mi łatwo pisać o « porażkach » i tak naprawdę nie ma się czym chwalić. Stwierdziłam jednak, że czytelnicy bloga zasługują na ten wpis; jestem jako emigrantka niejako im to winna, a więc mam nadzieję, że starczy mi odwagi, aby go opublikować…

Wyjeżdżając do Francji ponad 3,5 roku temu miałam głowę pełną pomysłów. Rzeczywistość emigracyjna jednak dość boleśnie zweryfikowała wiele z moich marzeń i planów. Naiwnie łudziłam się, iż znając świetnie język angielski, mając w kieszeni dyplom magistra jednej z najlepszych polskich uczelni niepublicznych + studia podyplomowe, zawojuję tutejszy rynek pracy. Na początku zimny prysznic pod tytułem « bez znajomości francuskiego daleko nie zajdziesz w kraju nad Sekwaną », mocno mnie orzeźwił i sprowadził na ziemię. Kilka tygodni po przyjeździe do Francji zarejestrowałam się w tutejszym urzędzie pracy i czekałam na rozpoczęcie pierwszego kursu językowego. Zajęcia wspominam bardzo pozytywnie: wiele się nauczyłam, poznałam ciekawych ludzi i wzbogaciłam się o mnóstwo nowych doświadczeń. Nie było łatwo; nie obyło się bez łez i momentów załamania, dałam jednak radę i uzyskałam certyfikat ukończenia kursu.

Gdy już zaczęłam zadomawiać się w Chalon sur Saone (naszym pierwszym francuskim mieście) i otrzymałam nawet propozycję pracy jako lektor języka angielskiego w jednej ze szkół, w której odbywałam staż, spadła na mnie wiadomość o przeprowadzce do Pontarlier. Nowe miasto (a raczej małe miasteczko), walka z mentalnością głębokiej prowincji, brak znajomych i sieci kontaktów – to wszystko nie napawało optymizmem. Głęboko w pamięć zapadła mi również sytuacja w urzędzie pracy, gdzie miałam wyznaczone spotkanie z przydzieloną mi indywidualnie « panią konsultant ». Jej słowa o tym, iż może powinnam wykasować ze swojego CV informację o tym, iż jestem Polką (ponieważ może to zniechęcać potencjalnych pracodawców), zbiły mnie kompletnie z pantałyku… W pierwszym momencie był szok, później niedowierzanie, a następnie uczucie obrzydzenia do owej « pani konsultant » i całego urzędu. Wiedziałam bardzo dobrze, że Pontarlier, to mała mieścina. Zdawałam sobie sprawę, że szukanie pracy nie będzie tam ani łatwe, ani przyjemne. Nie spodziewałam się jednak takiej « porady » od pani z urzędu pracy. Kiedy opowiedziałam o zaistniałej sytuacji mężowi, teściom, francuskim i nawet polskim znajomym, wszyscy czuli oburzenie i byli zniesmaczeni. Nie chciałam wysuwać pochopnych wniosków i rzucać oskarżeń, ale to właśnie inni Francuzi: moi bliscy i znajomi, powiedzieli mi prosto z mostu, że takie « porady » zakrawają o rasizm i ksenofobię. No cóż, wiadomo, że Francja emigrantami stoi, ale nie spodziewałam się, że w stosunku do obywatelki kraju europejskiego, należącego do Unii, można rzucać takimi « poradami ».

Reasumując: przez lekko ponad 2 lata mieszkania na zapyziałej prowincji w regionie Franche-Comte nie udało mi się znaleźć żadnej stałej pracy. Załapałam się jedynie na wolontariat przy organizacji jednego z festiwali muzyki klasycznej. Atmosfera i nie dający się nie zauważyć « klub wzajemnej adoracji emerytów » podczas mojego wolontariatu, nie były przyjemnym doświadczeniem. Bardzo lubię muzykę klasyczną i obcowanie ze sztuką najwyższego szczebla sprawiało mi wiele radości. Atmosfera panująca jednak wśród wolontariuszy (średnia wieku +65 lat) była naprawdę « ciężka ». Kilka razy usłyszałam nawet komentarze typu: « przecież nie potrzebujemy więcej osób do pomocy » (« jesteś tu zbędna = w domyśle).

Emeryci zapoznani podczas organizacji festiwalu oczywiście zadawali mi mnóstwo pytań: gdzie chciałabym pracować, w jakiej dziedzinie, itd. Gdy odważyłam się poprosić niektórych z nich o małą pomoc, na przykład w przekazaniu mojego CV swoim znajomym w merostwie, czy muzeum, wszyscy umywali ręce. Owszem, CV brali ale nic z nim dalej nie robili. Dziś wiem dlaczego. Dla nich, ludzi z Pontarlier byłam po prostu « obca ». Jakaś « Polka », nie wiadomo skąd, nie wiadomo po co szuka pracy i jeszcze ma czelność prosić o pomoc. Później zaczęły docierać do mnie słuchy, iż wszystkie stanowiska w mieście obsadzane są po znajomości. No a ja, jako, że byłam tą « obcą », to nawet pseudo znajomości ze wspomnianymi wyżej emerytami na nic mi się zdały. Nie chcę wnikać w szczegóły i opisywać wielu konkretnych sytuacji, ale uwierzcie mi: jestem osobą otwartą, kontaktową i pełną chęci do pracy. Nie jestem jakimś sobkiem, co to czeka z założonymi rękoma aż praca zapuka do jego drzwi pewnego, pięknego popołudnia. Naprawdę zrobiłam wszystko, aby pracę znaleźć, a fakt, iż mi się to przez ponad 2 lata nie udało, zaliczam do osobistych porażek i klęsk.

Od prawie trzech miesięcy mieszkamy w Dijon, stolicy pięknego regionu jakim jest Burgundia. Lato upłynęło nam pod znakiem przeprowadzki, urządzania się w nowym mieszkaniu, a także sporej ilości wizyt gości z Polski. Dzięki odwiedzinom przyjaciół i rodziny nabrałam wiatru w żagle i poczułam, że mogę wszystko. Nowe, duże miasto, a co się z tym wiąże – wiele wspaniałych możliwości. Niestety znowu czuję spadek formy i momenty załamania… Dlaczego? A no dlatego, że zaczęłam intensywnie szukać pracy w Dijon i okolicach, wysłałam kilkadziesiąt CV, a telefon nadal milczy. Wiem, wiem: powinnam wysłać kilkaset aplikacji, a potem narzekać, ale uwierzcie mi, że wcale nie jest fajnie otwierać pustą skrzynkę mailową i nie słyszeć dzwoniącego telefonu.

Podobno tylko winny się tłumaczy. Nie zgadzam się z tym stwierdzeniem. Czasami trzeba wyjaśnić, podać na tacy swoje argumenty i dopiąć sprawę do końca. Co robiłam (i nadal robię) aby znaleźć pracę? Zapoznajcie się z poniższą listą:

• jestem zarejestrowana w urzędzie pracy (niewiele to wniosło w moje życie, ale odbyłam dzięki w/w urzędowi 2 kursy językowe i 3 krótkie staże)
• codziennie przeglądam strony internetowe z ogłoszeniami i wysyłam swoje aplikacje
• śledzę ogłoszenia w lokalnej prasie (i wysyłam aplikacje)
• bacznie obserwuję witryny butików i sklepów w poszukiwaniu informacji, iż może akurat potrzebują kogoś do pracy
• wysyłam mnóstwo tzw. kandydatur spontanicznych
• pytam znajomych i dalszych znajomych; opowiadam im o mojej sytuacji
• moje CV i listy motywacyjne były wielokrotnie sprawdzane i analizowane przez osoby, które zajmują się zawodowo rekrutacją
• roznoszę swoje aplikacje osobiście do miejsc, w których chciałabym pracować
• szukam ewentualnych kursów czy szkoleń, które mogłyby podnieść moje kwalifikacje
• zarejestrowałam się na stronie LinkedIn, aby nawiązać kontakty i « pokazać się » światu od strony zawodowej

Myślę więc, że robię naprawdę sporo, a efektów nie ma żadnych. Szukanie pracy, jak to powiedziała moja przyjaciółka, to zajęcie na cały etat. Szkoda tylko, że nikt za to nie płaci i nie bierze tej drogi przez mękę pod uwagę.

Po co o tym wszystkim piszę? Dlaczego w końcu odważyłam się zamieścić ten post? Z kilku powodów. Po pierwsze, chciałabym uświadomić innym « naiwnym marzycielom » jak ja, że wyjazd do Francji na stałe wcale nie jest szlakiem usłanym różami. Nawet znajomość angielskiego na poziomie C1 czy C2, dyplom najlepszych polskich uczelni i chęć do pracy nie gwarantują żadnego sukcesu. Poza tym, gdyby nie fakt, iż moja emigracja podyktowana była wyjazdem za miłością i dla ukochanego mężczyzny, który od ponad 3 lat jest już mężem, w życiu nie wybrałabym Francji dobrowolnie jako cel swojego wyjazdu. Nie znając języka rzuciłam się na głęboką wodę, zapominając, że pełno w niej rekinów, wysokich i niebezpiecznych fal, a ja dość kiepsko pływam.

Nie piszę tego postu, aby zniechęcić osoby marzące o wyjeździe do Francji. Pamiętajcie jednak, że ten piękny kraj, to nie tylko romantyczny Paryż, piękne plaże Lazurowego Wybrzeża, czy wyśmienite wina. To kraj oparty na idiotycznej biurokracji, uprzedzeniach do « obcych » i segregowaniem ludzi pod względem ich pochodzenia.

Ponadto nie raz i nie dwa przekonałam się jak ważne w znalezieniu zatrudnienia we Francji są znajomości i kontakty. Nie chodzi tu o korupcję, kolesiostwo czy nepotyzm. Francuzi po prostu polecają się nawzajem, przekazują swoje CV znajomym, a ci dalej swoim kolegom i tak pocztą pantoflową wielu z nich znajduje pracę. Nie widzę w tym nic złego. Sama staram się korzystać z garstki znajomości, które posiadamy z mężem. Niestety fakt, iż co jakiś czas się przeprowadzamy, zmieniamy miasto, mój mąż pracę (ta sama firma, ale nowy zespół i obowiązki), absolutnie nie działa na naszą korzyść jeżeli chodzi o nawiązywanie relacji międzyludzkich. W Dijon mieszkamy od prawie 3 miesięcy, a znajomych nie mamy praktycznie wcale. Owszem, koledzy z pracy męża czasami zorganizują jakieś wyjście czy apero, ale na tym się kończy. Przyjaciół nie znajdzie się na siłę i ot tak po prostu. Takie życie.

Za niecałe pół roku skończę 32 lata. W moim CV hula wiatr. Nie żałuję decyzji o emigracji ponieważ mam najcudowniejszego męża na świecie, ale nie chcę być tylko « żoną przy mężu ». Póki jeszcze jestem młoda, to marzę o tym, aby coś w życiu osiągnąć. Dawno już porzuciłam plany o pracy w międzynarodowych korporacjach. Znacznie też obniżyłam swoje wymagania i ambicje. Uwierzcie mi, że zdarzyło mi się aplikować na stanowiska znacząco poniżej mojego wykształcenia i ambicji. Nie przebieram, nie wybrzydzam, a pracy nie mam. Nie piszę tego po to, abyście mi współczuli czy się nade mną litowali. Nie potrzebuję tego. Piszę to wszystko po to, aby Wam pokazać, że emigracja to cholernie ciężki kawał chleba i nie zawsze jest różowo.

Znam sporo innych Polek (osobiście lub utrzymujemy kontakty mailowe), które jak ja przyjechały do Francji dla swoich partnerów/ mężów. Część z nich latami szukała pracy, nawet bardzo dobrze znając język. Inne założyły swoje działalności, radzą sobie świetnie, rozwijają swoje małe biznesy i odnalazły się wyśmienicie na francuskiej ziemi. Myślę, że miały dużo szczęścia oraz wsparcia znajomych, którzy nieco pomogli w znalezieniu pracy czy założeniu swojego biznesu. Ja też mam świetny pomysł na biznes, ale przez najbliższe lata mogę o nim zapomnieć. Czekają nas kolejne przeprowadzki, a biznes, o którym marzę, to coś stacjonarnego. Mam nadzieję, że do czasu aż osiądziemy gdzieś na stałe starczy mi sił i wytrwałości, aby do tego pomysłu wrócić. Nie chcę się wdawać w szczegóły, gdyż jest to póki co kwestia marzeń i dalekosiężnych planów. Jeżeli kiedykolwiek uda mi się osiągnąć mój cel, na pewno się o tym dowiecie na blogu.

Mam nadzieję, że ten post nie zostanie odebrany jako narzekanie znudzonej żony i malkontentki. Chciałam po prostu być szczera z czytelnikami bloga i nie owijać w bawełnę. Uwierzcie mi, że naprawdę dość długo biłam się z myślami czy publikować ten wpis. Mam nadzieję, że swojej decyzji nie będę żałować ;)